Ngành: HẠT KÍN - ANGIOSPERMAE

Lớp: MỘT LÁ MẦM - LILIOPSIDA

Bộ: CỦ NÂU - DIOSCOREALES

Họ: Bách Bộ - Stemonaceae

Chi: Chi Bách bộ - Stemona

IUCN:

Sách đỏ: VU B1+2b,c

NĐ 84/2021:

Phân bố: Trong nước: Hoà Bình (Lương Sơn), Ninh Bình (Hoa Lư, Cúc Phương), Thanh Hoá (Đông Sơn). Thế giới: Thái Lan, Lào.

Đặc điểm: Cây nhỏ, mọc đứng, cao 20 – 40 cm hoặc hơn; phân nhánh, có lông nâu thưa. Rễ củ mọc thành chùm (10 – 15củ), nạc. Lá phía dưới tiêu giảm thành vảy, dài 5 – 7mm. Lá phía trên mọc so le, cuống dài 3 – 5 cm, có lông nâu; phiến lá hình tim, đầu nhọn, cỡ 11 – 19 x 6 – 14 cm. Gân 9 – 13 cái, hình cung, rõ ở mặt dưới. Cụm hoa ở kẽ lá, gần như không cuống, 4 – 5 lá bắc; phía trên còn có 3 – 6 lá bắc nhỏ, hình mác, có lông mịn ở mặt lưng. Hoa dài khoảng 1cm, màu lục; bao hoa gồm 4 mảnh, 2 cái ngoài hình dải, nhọn, có 7 gân; 2 cái trong hình thuôn, có lông, 9 gân. Nhị 4, giống nhau, dài 11 mm; bao phấn dài 3mm; trung đới hình dải, lượn sóng, đầu nhọn, dài 7mm. Bầu hình tháp; vòi nhuỵ không rõ ràng. Noãn 4, đứng. Quả nang, khi chín tách thành 2 mảnh. Hạt nhỏ.

Giá trị: Cây nhỏ, mọc đứng, cao 20 – 40 cm hoặc hơn; phân nhánh, có lông nâu thưa. Rễ củ mọc thành chùm (10 – 15củ), nạc. Lá phía dưới tiêu giảm thành vảy, dài 5 – 7mm. Lá phía trên mọc so le, cuống dài 3 – 5 cm, có lông nâu; phiến lá hình tim, đầu nhọn, cỡ 11 – 19 x 6 – 14 cm. Gân 9 – 13 cái, hình cung, rõ ở mặt dưới. Cụm hoa ở kẽ lá, gần như không cuống, 4 – 5 lá bắc; phía trên còn có 3 – 6 lá bắc nhỏ, hình mác, có lông mịn ở mặt lưng. Hoa dài khoảng 1cm, màu lục; bao hoa gồm 4 mảnh, 2 cái ngoài hình dải, nhọn, có 7 gân; 2 cái trong hình thuôn, có lông, 9 gân. Nhị 4, giống nhau, dài 11 mm; bao phấn dài 3mm; trung đới hình dải, lượn sóng, đầu nhọn, dài 7mm. Bầu hình tháp; vòi nhuỵ không rõ ràng. Noãn 4, đứng. Quả nang, khi chín tách thành 2 mảnh. Hạt nhỏ.

Nguồn: BÁCH BỘ ĐỨNG - Stemona saxorum THỰC VẬT RỪNG - Agriviet.org